Betje Wolff en Aagje Deken  

   ‘zijn ze het of zijn ze het niet ………’ 
  
De intrigerende vraag waar lesbische vrouwen bij dit beroemde schrijverspaar aan denken is vaak: hadden ze iets met elkaar of niet? Of daar deze middag duidelijkheid over komt is onzeker. Interessant zijn hun levens zeker. Aagje Deken (1741 - 1804) ging met 29 jaar samenwonen met haar toenmalige vriendin, die na drie jaar overleed. Daarna begon een briefwisseling met Betje Wolff (1738 - 1804). Aagje is ontstemt over de felle spot van Betje op de regenten en de kerk in die tijd en schrijft haar een kritische brief. Er ontstaat een drukke correspondentie, waaruit blijkt dat Wolff en Deken qua mentaliteit helemaal niet zo veel van elkaar verschillen. In 1777 overlijdt de echtgenoot van Betje, met wie ze een verstandshuwelijk had en gaan Aagje en Betje samenwonen. In 1782 publiceren ze gezamenlijk de brievenroman ‘Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart’. Dit boek wordt wel beschouwd als de eerste moderne Nederlandse roman. 
In 1804 overlijden ze negen dagen na elkaar!

 

Tot 1960 was Sara Burgerhart nog verplichte literatuur op de middelbare school.

Het boek heeft vele herdrukken gehad en is te beluisteren via https://librivox.org/historie-van-mejuffrouw-sara-burgerhart/ 

In Vlissingen, de geboorteplaats van Betje Wolff, staat al vanaf 1884 een groot bronzen standbeeld. In Nes aan de Amstel, de geboorteplaats van Aagje Deken, staat aan de Amstel een beeld van hun beiden. Zie voor foto’s de Power Point Presentatie vanaf dia 17

Kirsten Zimmerman, hoofdredacteur van Historica (blad voor gendergeschiedenis), geeft aan de hand van een PPP een indruk van het leven en literaire verdiensten van Deken en Wolff.  

 --------------------------------------------------------

Museum Betje Wolff  

De pastorie in Middenbeemster waar Betje Wolff een flink aantal jaren met haar oude dominee heeft gewoond, staat er nog. Door het Historisch Genootschap Beemster is het huis met zorg ingericht tot museum. De stijlkamers geven een beeld van drie eeuwen wooncultuur van de kelder tot de zolder. Het zolderkamertje boven herinnert het meeste aan Betje. Het is gereconstrueerd als haar werkkamer met een bibliotheek die vrijwel alle boeken bevat die zij met Aagje Deken heeft geschreven Hier las en schreef ze en had een mooi uitzicht naar buiten. 

 

 

 

                  v.l.n.r. 
                       1. Schrijfgerei van Betje Wolff
                       2. Betje Wolff in haar werkkamer met bibliotheek
                             op de zolderverdieping met uitzicht over de weilanden.
                             Zo woonde ze vroeger in de pastorie.
                       3.  Museum Betje Wolff